De biologische boerderij
1e generatie De eerste generatie familie de Groot kocht in 1885 de boerderij op ’s Gravensloot 14. Tinus en Jannetje de Groot begonnen met het melken van 20 koeien in het achterhuis van de boerderij. Er stond ook al een hooiberg.
2e generatie In 1935 namen Bert en Adriana de Groot de boerderij over. Zij begonnen met kaasmaken en hadden naast melkkoeien ook varkens. Bij de boerderij was op dat moment 10 hectare land waarop gewerkt werd met paard en wagen.
3e generatie Jaap en Rie de Groot namen de boerderij in 1958 over. Zij stopten met het kaasmaken, omdat dit te veel werk was. Zij schaften wel een trekker met een opraapwagen aan en hiermee waren zij de eerste boer met een trekker in de omgeving van Kamerik. Ook hebben zij een nieuwe koeienstal gebouwd, waarin 35 koeien konden worden gemolken.
4e generatie In 1986 namen Bert en Marieke de Groot het boerenbedrijf over. Bij de boerderij was toen 25 hectare land. Zij hebben een nieuwe ligboxenstal gebouwd waar 80 koeien in werden gemolken.
In 2003 zijn zij omgeschakeld van een gangbare boerderij naar een biologische boerderij, ook omdat het goed bij de bedrijfsvoering paste. Vanaf 2008 leveren ze melk aan de biologische melkcoöperatie EKO-Holland. In datzelfde jaar treedt zoon Jaco, na zijn studie aan de HAS in Dronten, toe tot het bedrijf. BoerBert VOF wordt opgericht. Met drie ondernemers aan het roer is het hard gegaan. Ze bouwen een nieuwe open ligboxenstal met plek voor 280 koeien. Op alle daken komen zonnepanelen. Het bedrijf breidt uit met neventakken, zoals de zorgboerderij, een vergaderzaal, hooiburghutten en vakantieappartementen.
5e generatie Jaco en Liesbeth zijn in 2019 op de boerderij komen wonen. In 2020 is Liesbeth toegetreden tot de VOF en in 2021 zijn Bert en Marieke uit BoerBert VOF getreden. Met de komst van een boerderijwinkel is er ook weer gestart met het maken van boerenkaas. Ook is er een peuterspeelzaal geopend. Met een enthousiast team zijn Jaco en Liesbeth klaar voor de toekomst en zetten ze de biologische boerderij aan de rand van Woerden, met de landerijen in de Kamerikse polder voort.
BoerBert is in 2003 omgeschakeld van een gangbare naar een biologische bedrijfsvoering. Deze keuze paste veel beter bij de gedachtegang van vader Bert. De mogelijkheid deed zich voor om een stuk land in de polder te kopen. Om dit stuk land terug te verdienen moest er opgeschaald worden naar meer koeien of omgeschakeld worden naar biologisch. De keuze was toen snel gemaakt. Op dit moment runnen we het bedrijf nog steeds op een moderne manier met respect voor de omgeving, de dieren en de natuur. Dit houdt onder andere in dat onze 280 melkkoeien ruim 3.000 uur per jaar buiten lopen in de ’s-Gravenslootse polder en dat we geen gebruik maken van kunstmest of bestrijdingsmiddelen. Uiteindelijk willen we gewoon voedsel produceren, maar onze bedrijfsvoering is erop ingericht dat we alles op een zo natuurlijk mogelijke manier doen.
Hiervoor zijn veel regels en wij worden hierop goed gecontroleerd. Dit gebeurt door toezichthouder SKAL. De controle wordt uitgevoerd door deze onafhankelijke partij. SKAL controleert of wij ons aan alle regels houden. Bijvoorbeeld: de aankoopfacturen van voer worden gecontroleerd, maar ook het aantal hectare land, de weidegang, de mest aan- en afvoer etc. Hierdoor is de biologische sector aantoonbaar betrouwbaar en goed beschermd. Dit is een goede zaak en wij zijn dan ook trots dat we mogen zeggen dat we officiële biologische producten leveren. Een biologisch product is te herkennen aan het groene EU-keurmerk. Wil je meer weten over het biologisch keurmerk kijk dan eens op de website van SKAL.
Op ons bedrijf hebben we 280 roodbonte melkkoeien. De meeste zijn van het Holstein/MRIJ ras. Daarnaast zijn er ongeveer 130 kalfjes en jonge koeien (pinken) die nog geen melk geven. De koeien, pinken en kalfjes lopen buiten als het land droog genoeg is. Dit is ongeveer van april tot november. Twee keer per dag gaan de koeien naar de stal om gemolken te worden in een 26 stands swing-over melkput. Een swing-over melkstal houdt in dat er twee koeien met één melkstel worden gemolken. Aan beide kanten van de melkstal is ruimte voor 26 koeien en elk melkstel ‘zwaait over’ tussen een koe aan de ene kant van de melkput naar de andere kant van de melkput. Onze koeien geven ongeveer 20 liter melk per dag, en zorgen hierbij dagelijks voor 5.000 liter melk. Wij voeren een zogenaamde ‘gesloten bedrijfsvoering’. Dit betekent dat we geen vee aankopen en dat al onze melkkoeien op ons bedrijf geboren zijn. Hierdoor is de kans op insleep van dierziekten veel kleiner. Als biologische boerderij is het gebruik van antibiotica veel minder. Wij hebben ervoor gekozen om helemaal geen antibiotica meer te gebruiken. Dit brengt uitdagingen met zich mee.
Maar het zorgt ervoor dat onze focus nog meer ligt op het voorkomen van ziektes in plaats van achteraf genezen. Onze koeien zijn daardoor sterk en kunnen wel tegen een stootje. Een enkele keer komt het voor dat een koe toch antibiotica echt nodig heeft. Deze koe behandelen we dan uiteraard wel met antibiotica, maar daarna verkopen we deze koe. Dit heeft natuurlijk niet de voorkeur, maar garanderen we dat we 100% antibioticavrije koeien hebben. Hiermee verminderen wij het risico op residentie van antibiotica bij mensen. Onze melk leveren wij aan de biologische melkcoöperatie EKO-Holland. Daarnaast kun je in de enorme melkbus je eigen melk tappen. De melk die naar de coöperatie gaat wordt voor 95% verwerkt en geconsumeerd in Nederland. Na een mooi leven bij ons op de boerderij, krijgen de koeien een klein pensioen waarbij we ze extra voeren. Per jaar verkopen wij ongeveer 40 koeien voor de vleesconsumptie. Een gedeelte van deze vleeskoeien verkopen wij in de porties of in pakketten in de boerderijshop. De andere koeien verkopen wij aan de biologische vleescoöperatie EKO-Holland Vlees & Vee.
In de oude kaastobbe van oma is weer gestart met het maken van boerenkaas. Inmiddels loopt de verkoop goed en groeit deze gestaag door. Reden genoeg om het kaasmaken voort te zetten en hiervoor is recentelijk een ruimte opnieuw ingericht. Op dit moment wordt er 1 keer per 2 weken van 1000 liter melk ongeveer 100 kilo kaas gemaakt.
Langzaam worden er stappen gezet dit steeds meer uit te bouwen. De kaas wordt gemaakt volgens het recept van Goudse kaas. Omdat we rauwe melk gebruiken mogen we zeggen dat we hier boerenkaas maken. En uiteraard is het biologische kaas!
In de polder van ‘s-Gravensloot scharrelen ongeveer 250 leghennen en 4 hanen vrij rond op zoek naar insecten en zaden. Deze Barnevelders blijven iedere dag in de buurt van een speciaal ingerichte mobiele kippenkar, waarin ze iedere avond op stok kunnen. Elke morgen leggen ze in het legnest een ei en daarna kunnen ze opnieuw vrij rondscharrelen in de polder. Tijdens de zoektocht naar voedsel, zorgen de kippen ervoor dat de mest van de koeien verspreid wordt. Met hun poten en snavel zoeken ze in de koeienvlaaien naar zaadjes.
Hierdoor dragen de kippen bij aan de kringloop landbouw. Daarnaast voeren we de kippen bij met legmeel, zodat ze voldoende voeding krijgen om eieren te leggen. Per jaar leggen de kippen ongeveer 70.000 polder eieren. De poldereieren worden verkocht in onze BoerBertShop en aan lokale ondernemers in Woerden en omstreken. De 2 hanen bij de groep zorgen ervoor dat er wordt gealarmeerd als er roofvogels in de buurt zijn.
Naast koeien en kippen zijn er ook 20 biologische schapen op het bedrijf. De schapen eten de restjes gras langs de weilanden, in de boomgaard en langs de Grechtdijk op. Naast dat de schapen als kleine grasmaaiers dienen, hebben ze nog een functie. Hun kleine hoefjes zorgt voor een natuurlijke beluchting van het grasland er komt namelijk zuurstof in de grond en dat is weer heel belangrijk voor de groei van het gras.
Vroeg in het voorjaar gaan de zwangere schapen naar binnen en worden ze geschoren. Daar kunnen ze warm en beschut hun lammetjes ter wereld brengen. Door de schapen voor het lammeren te scheren, kunnen we goed zien wanneer er een lammetje geboren gaat worden en is de kans dat moeder op haar lam gaat liggen vele malen kleiner. Als de lente echt doorbreekt gaan de schapen en lammetjes weer lekker de wei in.
Het voer voor de koeien in de winter wordt in de zomermaanden geoogst van de ruim 250 hectare grasland en natuurland, verdeeld over een groot kavel aan huis en verschillende stukken waarvoor we over de weg moeten rijden. Wij doen het oogsten en bewerken van het land allemaal zelf. Hiervoor zijn er trekkers en machines nodig. Van maaiers tot giertank en van baggerspuit tot hooibalenpers met wikkelaar. Naast het werk voor eigen boerderij wordt er ook loonwerk verricht bij collega-boeren. Broer Jan-Willem is als ZZP’er verantwoordelijk voor het nodige monteurswerk en zorgt ervoor dat alle machines goed worden onderhouden.
Ook kijken wij waar we machines met dieselmotoren kunnen vervangen door elektrische machines. We gebruiken bijvoorbeeld elektrische quads en hebben ook twee elektrische shovels. Eén van deze shovels is omgebouwd van een shovel met brandstofmotor naar een elektrische shovel met verwisselbaar accupakket. Dit hebben Jan-Willem en Jaco zelf ontwikkeld in een innovatief project.
Vrijwel alle daken van de schuren en stallen zijn voorzien van zonnepanelen. Dit zorgt ervoor dat we naast biologische melk ook leverancier zijn van groene stroom. De 3.100 zonnepanelen die op de daken liggen, leveren gemiddeld 750.000 kWh per jaar.
Deze stroom gebruiken we zelf op de boerderij en daarnaast leveren we ook stroom aan ongeveer 300 huishoudens.
Om de koeien op de boerderij voldoende buitenruimte te geven is er veel grasland nodig. Er wordt op dit grasland geen kunstmest gebruikt en door het extensief gebruik van het land, kan het gras rustig groeien en is er een grote variatie aan grassoorten. Het gras wordt gebruikt als voer voor de koeien, maar ook de weidevogels, zoals grutto, tureluur en kievit voelen zich er thuis.
Om de weidevogels te behouden, zetten we in het broedseizoen stukken grasland onderwater zodat de vogels hier extra voedsel vandaan kunnen halen. Daarnaast maaien we de andere graslanden pas als de kuikens groot genoeg zijn om zichzelf te redden, hierdoor beschermen we de jonge vogels.
Langs de slootkanten groeien allerlei verschillende planten. Om de slootkanten te beschermen en de waterkwaliteit te verbeteren, wordt er op een natuurvriendelijke manier bagger uit de sloot gehaald. Dit gebeurt met een baggerspuit en de slootkanten worden onderhouden met een eco-reiniger. Doordat we op deze manier omgaan met de slootkanten kunnen de planten ongestoord bloeien.
In samenwerking met Staatsbosbeheer beheren we ook nog eens 32 hectare nat schraalland, dit zijn natuurgebieden waar weinig stikstof komt. Het gras van dit land is maar voor een klein deel geschikt als voedsel. We gebruiken het vooral als strooisel waar de kalfjes en de drachtige koeien lekker zacht op kunnen liggen.
In onze BoerBertShop verkopen we niet alleen producten van onze eigen boerderij, maar ook van de boerderijen van naaste familieleden. De Antonia Hoeve in Benschop was de boerderij van de ouders van Liesbeth en is inmiddels overgenomen door haar broers Gijsbert en Christiaan. Op dit voormalig gemengde bedrijf van koeien, schapen en varkens, is inmiddels ruimte gemaakt voor 370 biologische Nederlandse melkgeiten en 270 biologische vleesvarkens. Benieuwd hoe de dieren op de Antonia Hoeve leven? Ga er gerust eens langs om te zien waar het biologische geitenlammetjesvlees en biologische varkensvlees in onze BoerBertShop vandaan komt!
De biologische melkgeiten De 370 biologische melkgeiten zorgen dagelijks voor ruim 1.000 liter verse geitenmelk. De geiten verblijven in een potstal en worden gemolken in een 2×24 melkstal. Omdat de geiten biologisch gehouden worden, lopen ze bij goed weer buiten in het weiland. De melk wordt verkocht aan de Organic Goatmilk coöperatie die de melk twee keer per week komt ophalen. Geiten geven, in tegenstelling tot koeien, jarenlang dezelfde hoeveelheid melk en hoeven dus niet elk jaar een lam te krijgen om de hoeveelheid melk op peil te houden.
Om de eerste keer melk te gaan geven is het wel noodzakelijk dat ze drachtig worden.De geitenlammetjes die geboren worden, worden deels aan de handel verkocht en deels opgefokt om een jaar later als volwaardige melkgeit gemolken te worden. Het vlees van de geitenbokjes wordt bij ons in de BoerBertShop verkocht.
De biologische vleesvarkens Naast de stal hebben de 270 biologische vleesvarkens een ruime uitloop waar ze naartoe kunnen lopen wanneer ze willen. In de uitloop hangen en liggen allerlei attributen waarmee de varkens zichzelf kunnen vermaken. Wanneer varkens zich vermaken, zorgt dat voor een betere diergezondheid doordat ze bijvoorbeeld niet in elkaars staart gaan bijten. De varkens komen als ze 10 weken oud zijn in een koppel van 80 bij Christiaan op de boerderij en ieder varken is dan ongeveer 25 kilo. Na ongeveer 17 weken is ieder varken gegroeid tot 140 kilo, hier komt ongeveer 110 kilo vlees van af. Dit vlees wordt verkocht aan restaurants in Nederland. Daarnaast wordt het varkensvlees ook bij ons in de BoerBertShop verkocht